خواندنی ها با برترین ها (111)
برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره از خواندنی ها با رمانی جدید از ادبیات سوئد، اثری تازه از نویسنده افغان «محمدآصف سلطان زاده» پژوهشی اجتماعی درباره مترو تهران و... آشنا شوید.
پیرزنی که تمام قوانین را زیر پا گذاشت
- کترینا اینگلمن سوندبرگ
- ترجمه ی کیهان بهمنی
- نشر آموت
- چاپ اول: 95
«کترینا اینگلمن سوندبرگ» نویسنده‌ی سوئدیِ متولد سال ۱۹۴۸، یکی از محبوب‌ترین نویسندگان ادبیات عامه‌پسند تاریخی در این کشور است. سوندبرگ هجده اثر داستانی را در کارنامه‌ی ادبی خود ثبت کرده است.
مشهورترین اثر او «پیرزنی که تمام قوانین را زیر پا گذاشت»، پس از انتشار در سال ۲۰۱۲ به سرعت مبدل به اثری پرفروش شد و در مدتی کوتاه به هفده زبان ترجمه شد. موفقیت کتاب سبب شد نویسنده رمانی دیگر در ادامه این داستان بنویسد که این اثر نیز در سال ۲۰۱۴ با عنوان شانس دوباره پیرزن منتشر شد.
در این رمان داستان «مارتا اندرسون» پیرزن هفتاد و نه ساله‌ای روایت شده که رویای فرار از آسایشگاه و سرقت از بانک را در سر می‌پروراند. پیرزن که به هیچ وجه قصد ندارد باقی عمر خود را بر روی یک صندلی راحتی در گوشه‌ای از آسایشگاه بگذراند، تصمیم می‌گیرد به جای این کار، زندگی پرهیجانی را برای خود بسازد. بدین ترتیب او به همراه چهار دوست قدیمی خود دست به کار می‌شود.
اعضای این گروه پنج نفره که به باند بازنشسته‌ها معروف است، در ابتدا در برابر قوانین سخت‌گیرانه آسایشگاه شورش می‌کنند. اعتراض اولیه گروه به ساعت خواب و غذایی است که در ظروف پلاستیکی به آنها داده می‌شود. با بالا رفتن جرأت گروه، اعضای باند تصمیم می‌گیرند با نقشه‌ای دقیق ابتدا از آسایشگاه فرار کنند و در مکانی بهتر در استکهلم ساکن شوند. قدم بعدی اعضای گروه نیز این است که وارد جرگه‌ی تبهکاران حرفه‌ای شوند.
شعر مدرن (از بودلر تا استیونس)
شعر مدرن (از بودلر تا استیونس)
- ترجمه ی مراد فرهادپور
- نشر بیدگل
- چاپ اول: 95
شاعران سمبولیست بحران های جامعه مدرن را به منزله ی تناقضات درونی شعر تجربه می کردند. این امر، حقیقتی بس مهم را آشکار می سازد: در عصر جدید، مدرنیسم تنها شکل حقیقی رئالیسم است.
درک این نکته براساس مقولات تجریدی و دوگانگی هایی چون «هنر متعهد» در برابر «هنر ناب» ممکن نیست، بلکه برعکس، باید آنها را به منزله قطب های متضاد کلیتی واحد در نظر گرفت که همزمان خود و دیگری را نفی می کنند. نزاع میان «هنر متعهد» و «هنر ناب» که تا به امروز نیز ادامه یافته است، خود به اندازه کافی گویاست:
از دید هواداران تعهد، «اثر هنری ناب» چیزی نیست مگر نوعی سرگرمی بی حاصل برای کسانی که می خواهند به بهانه غیرسیاسی بودن که خود انتخابی عمیقا سیاسی است- سیل بنیان کنی را که موجودیت همگان را تهدید می کند، نادیده بگیرند. «برای طرفداران تعهد، این گونه آثار هنری ناب معرف غفلت از نبرد منافع واقعی است، نبردی که دیگر هیچ کس نمی تواند خود را از آن و از تخاصم دو اردوگاه اصلی معاف پندارد. ادامه هرگونه حیات فکری، خود منوط به (نتیجه) این تخاصم است، آن هم تا حدی که فقط توهم ناب می تواند بر حفظ حقوق و امتیازاتی اصرار بورزد که همگی ممکن است فردا بر باد روند.»
گاوهای برنزی
- محمدآصف سلطان زاده
- نشر چشمه
- چاپ اول: 95
محمدآصف سلطان‌زاده اواخرِ دهه‌ی هفتاد نامش را سرِ زبان‌ها انداخت، با انتشارِ مجموعه داستانِ در گریز گم می‌شویم که برنده‌ی اولین دوره‌ی جایزه‌ی هوشنگ گلشیری نیز شد. سلطان‌زاده متولدِ سال 1343 در کابل است و مانندِ بسیاری از نویسندگان افغان به خاطرِ جنگ به ایران مهاجرت کرد. او بعد از موفقیتِ کتابِ اولش آثارِ دیگری نیز منتشر کرد که با توفیق و جایزه همراه بود. رمانِ گاوهای برنزی بعد از چند سال سکوتِ این نویسنده منتشر شده است.
رمانی که تجربه‌ی بسیار نویی میانِ نوشته‌های او است. رمان ماجرای استحاله است. داستانِ شهری که ناگهان سروکله‌ی گاوهایی در آن پیدا می‌شود که به دیگران حمله می‌کنند و ترس می‌پراکنند و تعدادشان نیز رو به افزایش است، جوری که کار بالا گرفته است... رمان با استفاده از نگاهِ رئالیسمِ جادویی نوشته شده است و می‌شود بازخوانی بخشی از تاریخِ انسانِ معاصرِ را توی آن دید. شکلِ استفاده‌ی نویسنده از قابلیت‌های رئالیسمِ جادویی فصلِ جدیدی در کارنامه‌ی کاری او گشوده است که برای مخاطبانش جذاب و قابل‌تأمل خواهد بود. محمدآصف سلطان‌زاده سال‌هاست از ایران به اروپا مهاجرت کرده است.
مترو نوشت (جریان زندگی زیر شهر تهران)
مترو نوشت (جریان زندگی زیر شهر تهران)
- پدیده ترابی
- انتشارات تیسا
- چاپ اول: 95
مترو، شهر زیرزمینی پر جنب‌وجوشی است با دالان‌های تودرتو که قطارهای حاضر در آن به تمام مسیرهای زیر پوست شهر سرک می‌کشند. فضای تونل‌های بین ایستگاه‌ها سرد و تاریک است؛ اما جمعیّت همیشه حاضر در واگن‌های قطار، هیاهویی وصف‌ناپذیر ایجاد می‌کنند و ترن‌ها هم‌نفس با مسافران خط ریلی ایستگاه‌ها را درمی‌نوردند.
نرخ روبه‌رشد زندگی شهری و پیامدهای آن، از جمله بار سنگین ترافیک و همچنین هزینه‌های گزاف حمل‌ونقل در کلان‌شهرها، از جمله دلایلی هستند تا شهروندان به استفاده از قطار زیرزمینی رو بیاورند. شرایط اقتصادی، فرهنگی و سرعت در زندگی شهری و شتاب‌زدگی مردم، عامل شکل‌گیری و تربیت روحیه مبارزه و تندخویی شده است؛ رفتاری که باعث شده افراد بدون توجه به حریم شهروندی یکدیگر، گاه با بی‌احترامی کار خود را پیش ببرند. این مسائل از جمله موضوعاتی هستند که در کتاب «مترونوشت» مورد توجه قرار گرفته اند.
این کتاب، تجربه‌های شخصی نویسنده را در مواجهه با ماجراهایی در بر می‌گیرد که در واقعیت دیده شده و گاهی هرکدام از آنها ساعاتی از زندگی یکی از مسافران را به خود اختصاص داده‌اند. برخی از مطالب کتاب، شامل روایت‌هایی است که از زبان خود مسافران یا نگارنده نوشته شده اند و بخش دیگری از سطور کتاب نیز به دل‌مشغولی‌ها و دیدگاه‌های شخصی نویسنده مربوط می‌شود.
آنته کریستا
- املی نوتومب
- ترجمه ی محبوبه فهیم کلام
- نشر چشمه
- چاپ اول: 95
اَملی نوتومب (1966) یکی از پُرخواننده‌ترین و جدی‌ترین نویسندگان معاصرِ فرانسه‌زبان است. او در خانواده‌ای قدیمی و اشرافی در بلژیک به دنیا آمده است و تا به امروز چندین و چند رمان مهم منتشر کرده است. نوتومب نویسنده‌ای است که نظمِ نوشتن دارد و سالی یک رمان منتشر می‌کند. رمانِ کوچکِ آنته‌کریستا یکی از مشهورترین آثارِ اوست که سالِ 2003 منتشر شد.
رمانی که در آن مانند همیشه دغدغه‌های خاص این نویسنده نسبت به تنهایی، جنسیت و شر وجود دارد. رمان داستانِ یک دخترِ دانشجوی تنهاست که هیچ دوستی ندارد. او در دانشکده با دختری پُرشر و شور آشنا می‌شود که همه‌ی نگاه‌ها به اوست. دختری که از شهری دیگر به کالج می‌آید و ناگهان قهرمانِ کتاب تصمیم می‌گیرد او را به خانه‌شان دعوت کند مگر کمی از تنهایی درآید. اما... رمان مملو از تضادهای درونی شخصیت‌هاست.
تبلوری از نفرتِ عمیق به دیگری و کشفِ رازهایی که برآمده از بدخواهی هولناکی است. آنته‌کریستا رمانی است درباره‌ی زاده شدنِ همان «دیگری»ای که ژان‌پل سارتر «دوزخ» می‌نامیدش. نوتومب در ساختاری ساده و پیش‌رونده روایتِ ظهور و سقوطِ «دیگری» را می‌سازد.